Η επίσκεψη με την οποία ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα Comenius στο οποίο συμμετείχε το σχολείο μας είχε ως τελικό προορισμό την Κωνσταντινούπολη .Φορτωμένοι τις αποσκευές και ταυτόχρονα τις ιδεοληψίες μας που ωστόσο έχουν δοκιμαστεί από τα  αλλεπάλληλα ταξίδια, την επαφή με τους συνεργάτες –συναδέλφους και το lifelong learning που υποστηρίζει το Comenius ξεκινήσαμε την εξαήμερη παραμονή μας στην άλλοτε Βασιλεύουσα. Μαζί με τους μαθητές μας επισκεφθήκαμε το Zeytinburnu,δήμο στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης, στην ακτή της θάλασσας του Μαρμαρά ακριβώς έξω από τα τείχη της αρχαίας πόλης, πέρα από το φρούριο του Γεντί Κουλέ και γίναμε δεκτοί στο δημαρχείο της πόλης. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται η  εκκλησία  και η μονή στον περίβολο της οποίας υπάρχουν ανάμεσα στους άλλους τάφους οι τάφοι των Πατριαρχών και επιφανών-ευεργετών Ελλήνων και το αγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής,γνωστό ως Μπαλουκλί ,που φέρνει στη μνήμη μας τη Λωξάντρα, την εμβληματική Πολίτισσα της Μαρίας Ιορδανίδου. Πήγαμε στο συνεργαζόμενο σχολείο των 2.500 μαθητών και των 150 καθηγητών. Χαρούμενα πρόσωπα, μαντηλοφορεμένα κεφάλια κι ανυπόμονα εφηβικά μάτια που πιθανώς έχουν τις ίδιες ανησυχίες με τους δικούς μας μαθητές μας υποδέχθηκαν εγκάρδια. Στην τραπεζαρία του σχολείου στον έκτο όροφο είχε στρωθεί τραπέζι καλωσορίσματος με εδέσματα αντιπροσωπευτικά της τουρκικής κουζίνας, που ετοιμάστηκαν από τους γονείς των μαθητών και μοσχοβολούσαν  μπόλικη σπιτική φροντίδα.
Εκτός από τις δραστηριότητες που παρακολουθήσαμε στο σχολείο μεγάλο μέρος κατείχε η περιήγηση. Ολόκληρη η πόλη είναι ένα τεράστιο εργοτάξιο, νέα οικοδομήματα προσπαθούν να τρυπήσουν τον ουρανό ενώ τα παλιά κτίρια αναπαλαιώνονται σε μια φρενήρη προσπάθεια εξωραϊσμού .Εντυπωσιακός και πραγματική επανάσταση για τα συγκοινωνιακά δεδομένα της πόλης είναι ο υπόγειος συρμός Marmaray στη βαθύτερη υποθαλάσσια σήραγγα που ενώνει σιδηροδρομικά Ευρώπη κι Ασία.Οπως μας πληροφορεί η πινακίδα που βρίσκεται στο σταθμό του Σίρκετζι που κατασκευάστηκε για να υποδεχθεί το Οριάν Εξπρές και όπου αποβιβαζόμαστε μετά την επίσκεψη στο Üsküdar το έργο οραματίστηκε ο σουλτάνος Αβδούλ Μετζίτ το 1860.Τεράστια πάρκα ,αλέες φυτεμένες με τουλίπες σε ζωηρά χρώματα, όπου και να στραφείς το βλέμμα σου αιχμαλωτίζει η κυριαρχία της τουλίπας,λουλουδιού-συμβόλου της Κωνσταντινούπολης, των σουλτάνων, του ισλάμ ,του Προφήτη και άλλων τινών όπως μας πληροφορούν κατά περίπτωση οι ντόπιοι ξεναγοί. Κατά μήκος της γέφυρας στο Γαλατά κάτω από τον ομώνυμο πύργο των Γενοβέζων ερασιτέχνες ψαρεύουν υπομονετικά ,ενώ κάτω από τη γέφυρα βάρκες στεγάζουν πλωτά μαγειρεία, όπου τηγανίζονται ασταμάτητα σκουμπριά και λαβράκια από τον ιχθυόεντα Βόσπορο. Παντού αυτοσχέδιες ταβέρνες ,πάνω σε σχάρες ψήνονται ψάρια ,ντομάτες ,πιπεριές και σερβίρονται σαν πρόχειρο σάντουιτς με ψωμί, νοστιμότατο κατά τα άλλα αλλά χωρίς τους στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής. Πλανόδιοι πωλητές διαλαλούν φρέσκα μύδια με λεμόνι, ενώ οικογένειες ,φοιτητοπαρέες και άνθρωποι κάθε ηλικίας ρουφούν τη λιακάδα, απολαμβάνοντας τα παιχνιδίσματα των γλάρων και συχνά ένα αχνιστό φλυτζάνι τσάι. Ταυτόχρονα ένα πολύχρωμο και πολύβουο πλήθος πηγαινοέρχεται στην πλατεία Ταξίμ, ψωνίζει μπαχαρικά μασουλώντας ξηρούς καρπούς στο Μισίρ τσαρσί ή παζαρεύει στη λαβυρινθώδη κλειστή αγορά, επιχειρώντας -πολλές φορές μάταια- να εξασφαλίσει καλύτερη τιμή από τους μάστορες του παζαριού Τούρκους εμπόρους.  Τα θλιμμένα τείχη του Ιουστινιανού, η σκοτεινή Κιστέρνα –αλλιώς βυθισμένο παλάτι -και η Αγιά Σοφιά «το μέγα μοναστήρι» με μια σκαλωσιά μόνιμα καρφωμένη στα σωθικά της που αδικεί το μνημείο και δε σε αφήνει να αντιληφθείς το πραγματικό του μέγεθος μας αφήνουν μια γλυκόπικρη γεύση. Στον Ιππόδρομο οι ντόπιοι ξεναγοί εστιάζουν σε μια θολωτή κατασκευή γνωστή με το όνομα το «συντριβάνι του Κάιζερ Γουλιέλμου Β΄»,στον Αιγυπτιακό οβελίσκο του Λούξορ, στη στήλη του Κωνσταντίνου και στη στήλη των όφεων. Δεν παραλείπουμε να ξαναθυμίσουμε στους μαθητές μας πως πρόκειται για το μνημείο που φιγουράρει στα βιβλία ιστορίας τους και που αφιερώθηκε από τους Έλληνες στο μαντείο των Δελφών μετά τη νίκη τους στις Πλαταιές στους Περσικούς πολέμους .Και καθώς διασχίζουμε το χώρο στα δικά μας αυτιά ακούγεται το ποδοβολητό των αλόγων των Πράσινων και των Βένετων ,η τρομοκρατημένη οχλοβοή του πλήθους που σφαγιάστηκε στη Στάση του Νίκα και οι κραυγές των σταυροφόρων του 1204 καθώς αφαιρούν τα άλογα του ιπποδρόμου για να τα μεταφέρουν στον Αγιο Μάρκο στη Βενετία. Η φωνή του μουεζίνη που καλεί τους πιστούς του Μωάμεθ για προσευχή μας γυρίζει στο σωστό χρόνο. Στο μεγαλοπρεπές «Μπλέ» τζαμί του σουλτάνου Αχμέτ στρατιές επισκεπτών βγάζουν τα παπούτσια τους και οι γυναίκες καλύπτουν το κεφάλι Το τζαμί είναι διακοσμημένο με περισσότερα από 20.000 πλακίδια Ιζνίκ σε μπλε, πράσινο, κίτρινο και λευκό χρώμα με διάφορα σχέδια σε απόλυτη γεωμετρική αρμονία. Ο ντόπιος ξεναγός προσπαθεί να μας εξηγήσει μερικούς από τους συμβολισμούς του ισλάμ που διακρίνονται στο τζαμί ενώ στο εξωτερικό  διακριτική είναι η προπαγάνδα των μουσουλμάνων για τη θρησκεία τους με το ελεύθερα διατιθέμενο φυλλάδιο σε όλες τις γλώσσες με τίτλο «Τι είναι το Ισλάμ».
Στην ασιατική ακτή του Βοσπόρου απολαμβάνουμε το ηλιοβασίλεμα κοντά στο μικρό λευκό πύργο του Λεάνδρου στην ίδια θέση που υπήρχε το βυζαντινό κάστρο που έχτισε ο Μανουήλ Κομνηνός το 12ο αι. Στην αποβάθρα υπάρχουν με τεράστιους αριθμούς από πλεξιγκλάς που φωτίζονται τη νύχτα δύο ημερομηνίες: 1453 –η αρχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας και 1923-η αρχή της τουρκικής κεμαλικής δημοκρατίας Αυτές είναι ταυτόχρονα για μας δυο οδυνηρές ημερομηνίες εθνικών συμφορών .Μήπως άραγε δεν είναι αυτή η μοίρα των λαών που γειτονεύουν όταν κάποτε λειτουργούν ως πιόνια σε μια αόρατη σκακιέρα;
Μαγευτική είναι η κρουαζιέρα στο Βόσπορο σε πλοίο –ρεστωράν καθώς πέφτει το σκοτάδι και αρχίζουν να φωτίζονται τα οικοδομήματα. Το ανάκτορο Ντολμά Μπαχτσέ , το Ορτάκιοι, γέφυρες παντού ,το κάστρο Ρούμελι Χισάρ που έχτισε ο Μωάμεθ Β΄ μέσα  στη λεπτή αχλή και το ψιλόβροχο, τα γιαλιά-διώροφα αρχοντικά στην άκρη της θάλασσας σε ταξιδεύουν σε ένα παραμύθι .Ομως σε ξαναφέρνουν πίσω χαρούμενες φωνές Τούρκων-Ελλήνων-Ιταλών-Ισπανών-Πολωνών-Αυστριακών μαθητών που τραγουδούν και διαγωνίζονται στο χορό σε ρυθμούς ανατολής κι όχι μόνον.
Στο σταθμό των λεωφορείων ολόκληρες οι οικογένειες των Τούρκων μαθητών που φιλοξένησαν τους δικούς μας έρχονται να κατευοδώσουν με συγκίνηση τα παιδιά Φεύγουμε από την υπέροχη Ιστανμπούλ -που για μας θα είναι  πάντα Κωνσταντινούπολη- έχοντας πάρει ένα μάθημα ιστορίας, γεωγραφίας, θρησκευτικών, πολιτιστικής κληρονομιάς μα πάνω από όλα μάθημα ανθρωπιάς πως οι άνθρωποι μπορούν να είναι φίλοι άσχετα από φυλή, θρησκεία κι εθνικότητα